ŚWIĘTE TRIDUUM PASCHALNE
REZUREKCJA – NIEDZIELA ZMARTWYCHWSTANIA PAŃSKIEGO
W niedzielny – wielkanocny poranek wierni gromadzą się licznie w kościołach przy Grobie Pańskim, skąd wyrusza uroczysta procesja rezurekcyjna z Najświętszym Sakramentem. Rezurekcja jest ogłoszeniem światu, że Chrystus zmartwychwstał. Na czele procesji niesiona jest figura Zmartwychwstałego i ozdobiony purpurową stułą krzyż. Wierni z radosnym śpiewem na ustach, wśród odgłosów bijących dzwonów okrążają trzykrotnie kościół w myśl starożytnej zasady: omne trinum perfectum – „co złożone z trzech, jest doskonałe”. Tego jedynego dnia w roku wierni pozdrawiają się słowami: „Chrystus zmartwychwstał – prawdziwie zmartwychwstał” (za średniowiecznym: surrexit Dominus vere). Podczas Mszy św. śpiewana jest sekwencja Victimae paschali laudes („Niech w święto radosne”). Od Wielkiej Nocy przy Ołtarzu zapala się Paschał, umieszcza się figurę Zmartwychwstałego i ozdobiony stułą krzyż. Kapłan przywdziewa szaty koloru białego, a do śpiewu liturgicznego powraca radosne Alleluja.
WIGILIA PASCHALNA W WIELKĄ NOC
Wigilia Paschalna to celebracja przejścia (paschy) ze śmierci do nowego życia przez zmartwychwstanie. Odprawiana powinna być przed północą, tj. w sobotę późnym wieczorem i należy już do Niedzieli Zmartwychwstania. Nabożeństwo składa się z czterech zasadniczych części:
1. Obrzęd światła, na który składają się: poświęcenie ogniska, zapalenie paschału i uroczyste wniesienia go do świątyni z trzykrotnym oznajmieniem: ŚWIATŁO CHRYSTUSA .
Na koniec tej części śpiewa się Exultet – przepiękną pieśń na cześć światła, którym jest Chrystus.
2. Liturgia Słowa – szczególnie bogata w tym dniu – ma nam przypomnieć najważniejsze momenty z historii zbawienia, zwłaszcza przejście ludu Izraela przez Morze Czerwone (Wj 14-15). Ewangelia opowiada o odkryciu w wielkanocny poranek przez niewiasty pustego grobu Chrystusa.
3. Po homilii następuje poświęcenie wody chrzcielnej, które kończy się odnowieniem przyrzeczeń sakramentu chrztu św.
4. Liturgia Eucharystyczna tej nocy jest wielkim dziękczynieniem za wydarzenia paschalne, do Komunii św. winni przystąpić wszyscy.
EWANGELIA WEDŁUG ŚWIĘTEGO ŁUKASZA (24, 1-12)
W pierwszy dzień tygodnia niewiasty poszły skoro świt do grobu, niosąc przygotowane wonności. Kamień od grobu został odsunięty. A skoro weszły, nie znalazły ciała Pana Jezusa. Gdy wobec tego były bezradne, nagle stanęło przed nimi dwóch mężczyzn w lśniących szatach. Przestraszone, pochyliły twarze ku ziemi, lecz tamci rzekli do nich: „Dlaczego szukacie żyjącego wśród umarłych? Nie ma Go tutaj; zmartwychwstał. Przypomnijcie sobie, jak wam mówił, będąc jeszcze w Galilei: «Syn Człowieczy musi być wydany w ręce grzeszników i ukrzyżowany, lecz trzeciego dnia zmartwychwstanie»”. Wtedy przypomniały sobie Jego słowa i wróciły od grobu, oznajmiły to wszystko Jedenastu i wszystkim pozostałym. A były to: Maria Magdalena, Joanna i Maria, matka Jakuba; i inne z nimi opowiadały to Apostołom. Lecz słowa te wydały im się czczą gadaniną i nie dali im wiary. Jednakże Piotr wybrał się i pobiegł do grobu; schyliwszy się, ujrzał same tylko płótna. I wrócił do siebie, dziwiąc się temu, co się stało.
WIELKA SOBOTA
To szczególny dzień ciszy całego Kościoła, która ma nas wszystkich skoncentrować na grobie Chrystusa i przygotować na radość Zmartwychwstania. Nawiedzamy w tym dniu Grób Pański i czuwamy na modlitwie przed Jezusem obecnym w Najświętszym Sakramencie. Nie można tego dnia sprowadzić tylko do wizyty w kościele w celu poświęcenia pokarmów. Niech będzie ona okazją do osobistej modlitwy przed grobem Zbawiciela.
WIELKI PIĄTEK
Wielki Piątek jest czasem powagi, smutku, żałoby i skupienia. W kościele tego dnia nie odprawia się mszy św., tylko ma miejsce wieczorna Liturgia Męki Pańskiej. Najważniejszym jej elementem jest adoracja krzyża. Wierni podchodzą do krucyfiksu, przyklękają i symbolicznym ucałowaniem wyrażają przyjęcie odkupienia Jezusa. Liturgię wielkopiątkową kończy przeniesienie Najświętszego Sakramentu z ciemnicy do tak zwanego Grobu Pańskiego upamiętniającego złożenie do grobu ciała Chrystusa. Grób Pański stanowi ważny element Wielkiego Piątku
WIELKI CZWARTEK
Wieczorem w kościołach Mszą Wieczerzy Pańskiej rozpoczyna się Triduum Paschalne. Ta uroczysta Msza św. jest dziękczynieniem za ustanowienie Eucharystii i sakramentu kapłaństwa. W wielu kościołach po homilii ma miejsce obrzęd umycia nóg. Przypomina to gest Chrystusa i wyraża prawdę, że Kościół, tak jak Chrystus, jest nie po to, żeby mu służono, lecz aby służyć. Po Mszy św. rusza procesja do tzw. ciemnicy, gdzie przeniesiony jest Najświętszy Sakrament. Tam rozpoczyna się adoracja Najświętszego Sakramentu. Wymownym znakiem odejścia Jezusa, który po Ostatniej Wieczerzy został pojmany, jest ogołocenie centralnego miejsca świątyni, czyli ołtarza. Aż do Wigilii Paschalnej ołtarz pozostaje bez obrusu, świec i wszelkich ozdób.
